LIVRETO CELEBRATIVO
SANTA MISSA DE POSSE
NA CÁTEDRA DE LATRÃO
DO SANTO PADRE
JOÃO PAULO IX
NA MEMÓRIA DE
SÃO CARLOS LWANGA E COMPANHEIROS MÁRTIRES
Arquibasílica de São João de Latrão
03.05 | 20hrs
1. A Missa de Posse do Bispo de Roma, na Cátedra de Latrão, deve acontecer sempre em uma solenidade ou em Festa, quando congregue toda a Diocese.
2. Nesta Missa, o Bispo assenta-se na Cátedra que preside toda a Igreja.
3. Participa desta Missa obrigatoriamente todo o Clero Diocesano de Roma, mas também é conveniente a presença de clérigos de fora da Diocese de Roma.
4. O Papa é recebido pelo Vigário Geral de Roma, toma a cruz, beija-a e asperge o povo. Em seguida, adentra na Catedral de Roma e dirige-se ao Sacrário para rezar. Em seguida, o Papa e os Cardeais dirigem-se para a Sacristia onde se paramentam. Os demais concelebrantes Bispos e Presbíteros, paramentados, permanecem em seus lugares preparados.
ENTRADA
Antífona de Entrada - cf. Sap 3, 6-7. 9
Tamquam aurum in fornace probavit electos Dominus, et quasi holocausti hostiam accepit illos; et in tempore erit respectus illorum: quoniam donum et pax erit electis Dei.
5. Reunido o povo, o sacerdote dirige-se com os ministros ao altar, enquanto se executa o canto de entrada.
CANTATE AL SIGNORE, ALLELUIA,
UN CANTICO NUOVO, ALLELUIA.
I. CANTATE AL SIGNORE UN CANTO NUOVO,
CANTATE AL SIGNORE DA TUTTA LA TERRA,
CANTATE AL SIGNORE E BENDITE IL SUO NOME,
ANNUNZIATE DI GIORNO IN GIORNO LA SUA SALVEZZA.
II. GLI HA DATO VITTORIA LA SUA DESTRA,
E IL SUO BRACCIO SANTO.
EGLI SI È RICORDATO DEL SUO AMORE,
DELLA SUA FEDELTÀ ALLA CASA D'ISRAELE.
III. TUTTI I CONFINI DELLA TERRA
HANNO VISTO LA SALVEZZA DEL SIGNORE.
ACCLAMI AL SIGNORE TUTTA LA TERRA,
ESULTATE CON CANTI DI GIOIA.
IV. CANTATE INNI AL SIGNORE,
CON L'ARPA E CON SUONO MELODIOSO;
CON LA TROMBA E AL SUONO DEL CORNO
ACCLAMATE IL RE DELLA GLORIA.
6. Chegando ao altar, faz com os ministros uma profunda inclinação, beija o altar em sinal de veneração e, se for oportuno, incensa a cruz e o altar. Depois se dirige com os ministros à cadeira.
SAUDAÇÃO
7. Terminado o canto de entrada, o sacerdote e os fiéis, todos de pé, fazem o sinal da cruz, enquanto o sacerdote, voltado para o povo, diz:
Pres.: In nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti.
O povo responde:
Ass.: Amen.
Em seguida, o sacerdote, abrindo os braços, saúda o povo, com uma das seguintes fórmulas:
Pres.: Gratia Domini nostri Iesu Christi, et caritas Dei, et communicatio Sancti Spiritus sit cum omnibus vobis.
E o povo responde:
Ass.: Et cum spiritu tuo.
8. O sacerdote, o diácono ou outro ministro poderá, com brevíssimas palavras, introduzir os fiéis na Missa do dia.
ATO PENITENCIAL
9. O sacerdote convida os fiéis ao ato penitencial:
Pres.: Fratres, agnoscámus peccata nostra, ut apti simus ad sacra mysteria celebranda.
Após um momento de silêncio, todos rezam:
Ass.: Confiteor Deo omnipotenti et tibi, frater, quia peccavi nimis cogitatione, verbo, opere et omissione: et, percutientes sibi pectus, dicunt:
e, batendo no peito, dizem:
mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa. Deinde prosequuntur: Ideo precor beatam Mariam semper Virginem, omnes Angelos et Sanctos, et te, frater, orare pro me ad Dominum Deum nostrum.
Segue-se a absolvição sacerdotal:
Pres.: Miseretur nostri omnipotens Deus et, dimissis peccatis nostris, perducat nos ad vitam aeternam.
O povo responde:
Ass.: Amen.
10. Seguem as invocações Senhor, tende piedade de nós (Kýrie, eléison), caso já não tenham ocorrido no ato penitencial.
CANTO
KYRIE, ELEISON.
KYRIE, ELEISON.
CHRISTE, ELEISON.
CHRISTE, ELEISON.
KYRIE, ELEISON.
KYRIE, ELEISON.
POSSE CANÔNICA
Concluido o Ato Penitencial, o Santo Padre assenta-se e recebe a Mitra.
11. O Vigário Geral para a Diocese de Roma ou, na ausência dele, um dos designados para este efeito, diz as seguintes palavras:
Beatissime Pater, Ioannes Paulus; Sancta Ecclesia, quae Romae hodie est, in gloria Domini exsultat et episcopum suum, Apostoli Petri successorem, suscipit, qui sedem suam possidere venit. Hic est locus electus et benedictus, ex quo, fideliter per saecula, Petra super quam Ecclesia fundata est, omnes fratres in fidei veritate confirmat, caritatem omnium Ecclesiarum praesidet et firmiter omnes in sanctitatis via dirigat. Sanctissimae Trinitati, hymnorum laudis, gratitudinis et supplicationis nostrae surgit, ut, ab una terrae parte ad aliam, unum tantum grex sub uno Pastore formetur. Sancte Pater, devota filiali reverentia, oboedientes et dociles doctrinis tuis et institutionibus nos professi sumus.
Em seguida, levanta-se, toma a férula. O Vigário Geral de Roma conduz o Santo Padre à Cátedra de Latrão.
Assenta-se na Cátedra e é saudado pelo Arcipreste da Arquibasílica de Latrão. Em seguida, canta-se a Antífona:
CANTO
TU ES PETRUS, ET SUPER HANC PETRAM
AEDIFICABO ECCLESIAM MEAM.
ET PORTAE INFERI NON PRAEVALEBUNT ADVERSUM EAM.
ET TIBI DABO CLAVES REGNI CAELORUM.
12. Enquanto isso é saudado pelo Clero de Roma, pelos religiosos e pelos fiéis. Terminada a saudação, a missa prossegue de costume.
13. Segue-se o Hino de Louvor. Este Hino não é rezado no Advento ou na Quaresma.
CANTO
Pres.: GLORIA IN EXCELSIS DEO
Ass.: ET IN TERRA PAX HOMINIBUS
BONAE VOLUNTATIS.
LAUDAMUS TE,
BENEDICIMUS TE,
ADORAMUS TE,
GLORIFICAMUS TE,
GRATIAS AGIMUS TIBI
PROPTER MAGNAM GLORIAM TUAM,
DOMINE DEUS, REX COELESTIS,
DEUS PATER OMNIPOTENS.
DOMINE FILI UNIGENITE,
IESU CHRISTE,
DOMINE DEUS, AGNUS DEI,
FILIUS PATRIS:
QUI TOLLIS PECCATA MUNDI,
MISERERE NOBIS;
QUI TOLLIS PECCATA MUNDI,
SUSCIPE DEPRECATIONEM NOSTRAM,
QUI SEDES AD DEXTERAM PATRIS,
MISERERE NOBIS.
QUONIAM TU SOLUS SANCTUS,
TU SOLUS DOMINUS,
TU SOLUS ALTISSIMUS,
IESU CHRISTE,
CUM SANCTO SPIRITU,
IN GLORIA DEI PATRIS.
AMEN.
ORAÇÃO COLETA
14. Terminado o hino, de mãos unidas, o sacerdote diz:
Pres.: Oremus.
E todos oram com o sacerdote, por algum tempo, em silêncio.
Então o sacerdote, de braços abertos, profere a oração Coleta;
Pres.: Deus, qui sanguinem martyrum semen christianorum esse fecisti, concede propitius, ut tuae ager Ecclesiae, beatorum Caroli eiusque sociorum cruore rigatus, in amplam tibi messem iugiter fecundetur. Per Dominum nostrum Iesum Christum Filium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti, Deus, per omnia saecula saeculorum.
ao terminar, o povo aclama:
Ass.: Amen.
LITURGIA DA PALAVRA
PRIMEIRA LEITURA
At 20, 17-27
15. O leitor dirige-se ao ambão e proclama a primeira leitura, que todos ouvem sentados.
Leitura dos Atos dos Apóstolos
Naqueles dias, de Mileto, Paulo mandou um recado a Éfeso, convocando os anciãos da Igreja. Quando os anciãos chegaram, Paulo disse-lhes: “Vós bem sabeis de que modo me comportei em relação a vós, durante todo o tempo, desde o primeiro dia em que cheguei à Ásia. Servi ao Senhor com toda a humildade, com lágrimas e no meio das provações que sofri por causa das ciladas dos judeus. Nunca deixei de anunciar aquilo que pudesse ser de proveito para vós, nem de vos ensinar publicamente e também de casa em casa. Insisti, com judeus e gregos, para que se convertessem a Deus e acreditassem em Jesus nosso Senhor. E agora, prisioneiro do Espírito, vou para Jerusalém sem saber o que aí me acontecerá. Sei apenas que, de cidade em cidade, o Espírito Santo me adverte, dizendo que me aguardam cadeias e tribulações. Mas, de modo nenhum, considero a minha vida preciosa para mim mesmo, contanto que eu leve a bom termo a minha carreira e realize o serviço que recebi do Senhor Jesus, ou seja, testemunhar o Evangelho da graça de Deus. Agora, porém, tenho a certeza de que vós não vereis mais o meu rosto, todos vós entre os quais passei anunciando o Reino. Portanto, hoje dou testemunho diante de todos vós: eu não sou responsável se algum de vós se perder, pois não deixei de vos anunciar todo o projeto de Deus a vosso respeito”.
Para indicar o fim da leitura, o leitor aclama:
Leitor: Verbum Domini.
Todos aclamam:
Ass.: Deo gratias.
SALMO RESPONSORIAL
Sl 67 (68)
16. O salmista ou o cantor canta ou recita o salmo, e o povo, o refrão.
— REGNA TERRAE, CANTATE DOMINO.
— Derramastes lá do alto uma chuva generosa, e vossa terra, vossa herança, já cansada, renovastes; e ali vosso rebanho encontrou sua morada; com carinho preparastes essa terra para o pobre.
— Bendito seja Deus, bendito seja cada dia, o Deus da nossa salvação, que carrega os nossos fardos! Nosso Deus é um Deus que salva, é um Deus libertador; o Senhor, só o Senhor, nos poderá livrar da morte!
ACLAMAÇÃO AO EVANGELHO
17. Segue o Aleluia ou outro canto estabelecido pelas rubricas, conforme o tempo litúrgico.
— ALLELUIA, ALLELUIA, ALLELUIA.
I. SE UNO MI AMA,
OSSERVERÀ LA MIA PAROLA, DICE IL SIGNORE.
II. E IL PADRE MIO LO AMERÀ,
E NOI VERREMO A LUI.
18. Enquanto isso, o sacerdote, quando se usa incenso, coloca-o no turíbulo. O diácono, que vai proclamar o Evangelho, inclinando-se profundamente diante do sacerdote, pede a bênção em voz baixa:
℣.: Iube, domne, benedicere.
O sacerdote diz em voz baixa:
Pres.: Dominus sit in corde tuo et in labiis tuis: ut digne et competenter annunties Evangelium suum: in nomine Patris, et Filii, + et Spiritus Sancti.
O diácono faz o sinal da cruz e responde:
℣.: Amen.
19. Se não houver diácono, o sacerdote, inclinado diante do altar, reza em silêncio;
Pres.: Munda cor meum ac labia mea, omnipotens Deus, ut sanctum Evangelium tuum digne valeam nuntiare.
EVANGELHO
Jo 17, 1-11a
20. O diácono ou o sacerdote dirige-se ao ambão, acompanhado, se for oportuno, pelos ministros com o incenso e as velas, e diz:
℣.: Dominus vobiscum.
O povo responde:
Ass.: Et cum spiritu tuo.
O diácono, ou o sacerdote, diz:
℣.: Lectio sancti Evangelii secundum Ioannes.
E, enquanto isso, faz o sinal da cruz sobre o livro e, depois, sobre si mesmo, na fronte, na boca e no peito.
O povo aclama:
Ass.: Gloria tibi, Domine.
21. Então o diácono ou o sacerdote, se for oportuno, incensa o livro e proclama o Evangelho.
℣.: Naquele tempo, Jesus ergueu os olhos ao céu e disse: “Pai, chegou a hora. Glorifica o teu Filho, para que o teu Filho te glorifique a ti, e, porque lhe deste poder sobre todo homem, ele dê a vida eterna a todos aqueles que lhe confiaste. Ora, a vida eterna é esta: que eles te conheçam a ti, o único Deus verdadeiro, e àquele que tu enviaste, Jesus Cristo. Eu te glorifiquei na terra e levei a termo a obra que me deste para fazer. E agora, Pai, glorifica-me junto de ti, com a glória que eu tinha junto de ti antes que o mundo existisse. Manifestei o teu nome aos homens que tu me deste do meio do mundo. Eram teus, e tu os confiaste a mim, e eles guardaram a tua palavra. Agora eles sabem que tudo quanto me deste vem de ti, pois dei-lhes as palavras que tu me deste, e eles as acolheram, e reconheceram verdadeiramente que eu saí de ti e acreditaram que tu me enviaste. Eu te rogo por eles. Não te rogo pelo mundo, mas por aqueles que me deste, porque são teus. Tudo o que é meu é teu e tudo o que é teu é meu. E eu sou glorificado neles. Já não estou no mundo, mas eles permanecem no mundo, enquanto eu vou para junto de ti”.
Terminado o Evangelho, o diácono ou o sacerdote diz:
℣.: Verbum Domini.
O povo aclama:
Ass.: Laus tibi, Christe.
O sacerdote beija o livro, rezando em silêncio:
Per evangelica dicta deleantur nostra delicta.
22. E se oportuno, ergue o livro e leva-o ao presidente que o beijará e abençoará o povo.
HOMILIA
23. Em seguida, faz-se a homilia, que compete ao sacerdote ou diácono; ela é obrigatória em todos domingos e festas de preceito e recomendada também nos outros dias.
PROFISSÃO DE FÉ
24. Terminada a homilia, quando for prescrito, canta-se ou recita-se o símbolo ou profissão de fé.
Ass.: Credo in unum Deum Patrem omnipotentem, Creatorem cæli et terræ, et in Iesum Christum, Filium eius unicum, Dominum nostrum,
Às palavras seguintes, até natus ex Maria Virgine, todos se inclinam.
qui conceptus est de Spiritu Sancto, natus ex Maria Virgine, passus sub Pontio Pilato, crucifixus, mortuus, et sepultus, descendit ad inferos, tertia die resurrexit a mortuis, ascendit ad cælos, sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis, inde venturus est iudicare vivos et mortuos. Credo in Spiritum Sanctum, sanctam Ecclesiam catholicam, sanctorum communionem, remissionem peccatorum, carnis resurrectionem, vitam æternam. Amen.
ORAÇÃO DOS FIÉIS
25. Aquele que preside convida os fiéis à Oração, dizendo:
Pres.: Irmãos e irmãs, reunidos no amor do Cristo, nosso Pastor e Cabeça da Igreja, elevemos a Deus, Pai de misericórdia, nossas preces confiantes, para que nos guie e fortaleça neste novo serviço ao Seu povo, dizendo:
E todos, a cada prece, dizem:
Ass.: Te rogamus, audi nos.
1. Pelo nosso Santo Padre, Papa João Paulo IX, a quem o Senhor confiou o ministério de pastor universal, para que, iluminado pelo Espírito Santo, governe a Igreja com sabedoria, justiça e amor, rezemos.
2. Pelos bispos, padres, diáconos e todos os ministros da Igreja, para que em comunhão com o Papa sejam testemunhas fiéis do Evangelho, anunciando a salvação de Cristo a todas as nações, rezemos.
3. Pelos governantes e autoridades civis, para que trabalhem pelo bem comum, respeitando a dignidade de toda pessoa humana e promovendo a paz e a justiça, rezemos.
4. Pelos que sofrem no corpo, na mente e no espírito, para que encontrem alívio em suas dificuldades e descubram na Igreja um sinal vivo da misericórdia divina, rezemos.
5. Por todos nós aqui reunidos, para que, fortalecidos pela palavra e pelos sacramentos, sejamos discípulos fiéis e missionários do Reino de Deus, rezemos.
De braços abertos, conclui:
Pres.: Pai misericordioso, atendei nossas súplicas e concedei-me a graça de servir à Igreja com fidelidade e amor. Por Cristo, nosso Senhor.
Ass.: Amém.
LITURGIA EUCARÍSTICA
OFERTÓRIO
26. Inicia-se o canto da preparação das oferendas, enquanto os ministros colocam no altar o corporal, o sanguinho, o cálice, a pala e o Missal.
PIETRE VIVE CON, CRISTO PIETRA VIVA,
OFFRIAMO SACRIFICI A DIO GRADITI.
I. CELEBRATE IL SIGNORE, PERCHÉ È BUONO;
PERCHÉ ETERNA È LA SUA MISERICORDIA.
LO DICA CHI TEME IL SIGNORE:
ETERNA È LA SUA MISERICORDIA.
MIA FORZA E MIO CANTO È IL SIGNORE,
IL SIGNORE È STATO MIA SALVEZZA.
LA DESTRA DEL SIGNORE SI È INNALZATA,
LA DESTRA DEL SIGNORE HA FATTO MERAVIGLIE.
II. IL SIGNORE MI HA PROVATO DURAMENTE,
MA NON MI HA CONSEGNATO ALLA MORTE.
TI RENDO GRAZIE, PERCHÉ MI HAI ESAUDITO,
PERCHÉ SEI STATO LA MIA SALVEZZA.
LA PIETRA SCARTATA DAI COSTRUTTORI
È DIVENUTA PIETRA ANGOLARE;
ECCO L’OPERA DEL SIGNORE:
UNA MERAVIGLIA AI NOSTRI OCCHI.
III. QUESTO È IL GIORNO CHE HA FATTO IL SIGNORE:
RALLEGRIAMOCI ED ESULTIAMO!
IV. SEI TU IL MIO DIO E IO TI RENDO GRAZIE,
SEI TU IL MIO DIO E IO TI ESALTO.
CELEBRATE IL SIGNORE, PERCHÉ È BUONO;
PERCHÉ ETERNA È LA SUA MISERICORDIA.
27. Convém que os fiéis expressem sua participação trazendo uma oferenda, seja pão e vinho para a celebração da Eucaristia, seja outro donativo para auxílio da comunidade e dos pobres.
28. O sacerdote, de pé junto ao altar, recebe a patena com o pão em suas mãos e, levantando-a um pouco sobre o altar, diz em silêncio:
Benedictus es, Domine, Deus universi, quia de tua largitate accepimus panem, quem tibi offerimus, fructum terrae et operis manuum hominum: ex quo nobis fiet panis vitae.
Em seguida, coloca a patena com o pão sobre o corporal.
Se o canto da preparação das oferendas não continuar, o sacerdote poderá recitar em voz alta as palavras acima, e o povo acrescentar a aclamação:
Benedíctus Deus in sǽcula!
29. O diácono ou o sacerdote coloca vinho e um pouco d'água no cálice, rezando em silêncio:
Per huius aquae et vini mysterium eius efficiamur divinitatis consortes, qui humanitatis nostrae fieri dignatus est particeps.
30. Em seguida, o sacerdote toma o cálice e, elevando-o um pouco sobre o altar, reza em silêncio:
Benedictus es, Domine, Deus universi, quia de tua largitate accepimus vinum, quod tibi offerimus, fructum vitis et operis manuum hominum, ex quo nobis fiet potus spiritualis.
Coloca o cálice sobre o corporal.
Se o canto da preparação das oferendas não continuar, o sacerdote poderá recitar em voz alta as palavras acima, e o povo acrescentar a aclamação:
Benedíctus Deus in sǽcula!
31. Em seguida o sacerdote, profundamente inclinado, reza em silêncio:
In spiritu humilitatis et in animo contrito suscipiamur a te, Domine; et sic fiat sacrificium nostrum in conspectu tuo hodie, ut placeat tibi, Domine Deus.
32. E, se for oportuno, incensa as oferendas, a cruz e o altar. Depois, o diácono ou outro ministro incensa o sacerdote e o povo.
33. Em seguida, o sacerdote, de pé ao lado do altar, lava as mãos, dizendo em silêncio:
Lava me, Domine, ab iniquitate mea, et a peccato meo munda me.
ORAÇÃO SOBRE AS OFERENDAS
34. Estando, depois, no meio do altar e voltado para o povo, o sacerdote estende e une as mãos e diz:
Pres.: Orate, fratres: ut meum ac vestrum sacrificium acceptabile fiat apud Deum Patrem omnipotentem.
O povo responde:
Ass.: Suscipiat Dominus sacrificium de manibus tuis ad laudem et gloriam nominis sui, ad utilitatem quoque nostram totiusque Ecclesiae suae sanctae.
35. Em seguida, abrindo os braços, o sacerdote reza a oração sobre as oferendas;
Pres.: Hostias tibi, Domine, offerimus, suppliciter exorantes, ut, sicut beatis martyribus magis mori quam peccare tribuisti, ita nos facias, tibi soli deditos, altari tuo ministrare. Per Christum Dominum nostrum.
ao terminar, o povo aclama:
Ass.: Amen.
PRECE EUCARÍSTICA
PREFÁCIO I - SANTOS MÁRTIRES
De signo et exemplo martyrii.
36. Começando a Oração Eucarística, o sacerdote abre os braços e diz ou canta:
Pres.: Dominus vobiscum.
Ass.: Et cum spiritu tuo.
Erguendo as mãos, o sacerdote prossegue:
Pres.: Sursum corda.
Ass.: Habemus ad Dominum.
O sacerdote, com os braços abertos, acrescenta:
Pres.: Gratias agamus Domino Deo nostro.
Ass.: Dignum et iustum est.
37. O sacerdote, de braços abertos, reza o Prefácio:
Pres.: Vere dignum et iustum est, aequum et salutare, nos tibi semper et ubique gratias agere: Domine, sancte Pater, omnipotens aeterne Deus: Quoniam beati martyris Caroli et sociorum pro confessione nominis tui, ad imitationem Christi, sanguis effusus tua mirabilia manifestat, quibus perficis in fragilitate virtutem, et vires infirmas ad testimonium roboras, per Christum Dominum nostrum. Et ideo, cum caelorum Virtutibus, in terris te iugiter celebramus, maiestati tuae sine fine clamantes:
SANTO
SANCTUS, SANCTUS, SANCTUS,
DOMINUS DEUS SABAOTH.
PLENI SUNT CAELI ET TERRA GLORIA TUA.
HOSANNA IN EXCELSIS.
BENEDICTUS QUI VENIT IN NOMINE DOMINI,
HOSANNA IN EXCELSIS.
ORAÇÃO EUCARÍSTICA IV
117. O sacerdote, de braços abertos, diz:
Pres.: Confitemur tibi, Pater Sancte, quia magnus es et omnia opera tua in sapientia et caritate fecisti. Hominem ad tuam imaginem condidisti, eique commisisti mundi curam universi, ut, tibi soli Creatori serviens, creaturis omnibus imperaret. Sed et foemdera pluries hominibus obtulisti eosque per prophetas erudisti in exspectatione salutis. Et sic, Pater sancte, mundum dilexisti, ut, completa plenitudine temporum, Unigenitum tuum nobis mitteres Salvátorem. Qui, incarnatus de Spiritu Sancto et natus ex Maria Virgine, in nostra condicionis forma est conversatus per omnia absque peccato; salutem evangelizavit pauperibus, redemptionem captivis, maestis corde laetitiam. Ut tuam vero dispensationem impleret, in mortem tradidit semetipsum ac, resurgens a mortuis, mortem destruxit vitamque renovavit. Et, ut non amplius nobismetipsis viveremus, sed sibi qui pro nobis mortuus est atque surrexit, a te, Pater, misit Spiritum Sanctum primitiis credentibus, qui, opus suum in mundo perficiens, omnem sanctificationem compleret.
118. Une as mãos e, estendendo-as sobre as oferendas, diz:
Pres.: Quaesumus igitur, Domine, ut idem Spiritus Sanctus haec munera sanctificare dignetur,
une as mãos e traça o sinal da cruz, ao mesmo tempo sobre o pão e o cálice, dizendo:
ut Corpus et + Sanguis fiant Domini nostri Iesu Christi,
une as mãos
ad hoc magnum mysterium celebrandum, quod ipse nobis reliquit in foedus aeternum.
119. O relato da instituição da Eucaristia seja proferido de modo claro e audível, como requer a sua natureza.
Pres.: Ipse enim, cum hora venisset ut glorificaretur a te, Pater sancte, ac dilexisset suos qui erant in mundo, in finem dilexit eos: et cenantibus illis,
toma o pão
e, mantendo-o m pouco acima do altar, prossegue:
accepit panem, benedixit ac fregit, deditque discipulis suis.
Mostra ao povo a hóstia consagrada, colocando-a na patena e genuflete em adoração.
103. Então prossegue:
Pres.: Simili modo,
toma o cálice nas mãos
e, mantendo-o um pouco elevado acima do altar, prossegue:
accipiens calicem, ex genimine vitis repletum, gratias egit, deditque discipulis suis.
Mostra o cálice ao povo, colocando-o sobre o corporal e genuflete em adoração.
104. Em seguida, diz:
Pres.: Mistério da fé!
A assembleia aclama:
Ass.: Anunciamos, Senhor, a vossa morte e proclamamos a vossa ressurreição. Vinde, Senhor Jesus.
122. O sacerdote, de braços abertos, diz:
Pres.: Unde et nos, Domine, redemptionis nostrae memoriale nunc celebrantes, mortem Christi eiusque descensum ad inferos recolimus, eius resurrectionem et ascensionem ad tuam dexteram profitamur, et, exspectantes ipsius adventum in gloria, offerimus tibi eius Corpus et Sanguinem, sacrificium tibi acceptabile et toti mundo salutare. Respice, Domine, in Hostiam, quam Ecclesiae tuae ipse parasti, et concede benignus omnibus qui ex hoc uno pane participabunt et calice, ut, in unum corpus a Sancto Spiritu congregati, in Christo hostia viva perficiantur, ad laudem gloriae tuae.
1C. Nunc ergo, Domine, omnium recordare, pro quibus tibi hanc oblationem offerimus: in primis famuli tui, Papae nostri Ioannes Paulus, Episcopi Romani, et Episcoporum ordinis universi, sed et totius cleri, et offerentium, et circumstantium, et cuncti populi tui, et omnium, qui te querunt corde sincero.
2C. Memento etiam illorum, qui obierunt in pace Christi tui, et omnium defunctorum, quorum fidem tu solus cognovisti.
3C. Nobis omnibus, filiis tuis, clemens Pater, concede, ut caelestem hereditatem consequi valeamus cum beata Virgine, Dei Genetrice, Maria, cum Apostolis et Sanctis tuis in regno tuo, ubi cum universa creatura, a corruptione peccati et mortis liberata, te glorificemus,
une as mãos
per Christum Dominum nostrum, per quem mundo bona cuncta largiris.
106. Ergue a patena com a hóstia e o cálice, dizendo:
Pres.: Per ipsum, et cum ipso, et in ipso, est tibi Deo Patri omnipotenti, in unitate Spiritus Sancti, omnis honor et gloria per omnia sǽcula sæculorum.
A assembleia aclama:
Ass.: Amen.
RITO DA COMUNHÃO
ORAÇÃO DO SENHOR
Pater noster - Cantado
48. Tendo colocado o cálice e a patena sobre o altar, o sacerdote, de mãos unidas:
Pres.: Praeceptis salutaribus moniti, et divina institutione formati, audemus dicere:
O sacerdote abre os braços e prossegue com o povo:
Ass.: Pater noster, qui es in caelis: sanctificetur nomen tuum; adveniat regnum tuum; fiat voluntas tua, sicut in caelo, et in terra. Panem nostrum quotidianum da nobis hodie; et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris; et ne nos inducas in tentationem; sed libera nos a malo.
49. O sacerdote prossegue sozinho, de braços abertos:
Pres.: Libera nos, quaesumus, Domine, ab omnibus malis, da propitius pacem in diebus nostris, ut, ope misericordiae tuae adiuti, et a peccato simus semper liberi et ab omni perturbatione securi: exspectantes beatam spem et adventum Salvatoris nostri Iesu Christi.
O sacerdote une as mãos.
O povo conclui a oração, aclamando:
Ass.: Quia tuum est regnum, et potestas, et gloria in saecula.
50. O sacerdote, de braços abertos, diz em voz alta:
Pres.: Domine Iesu Christe, qui dixisti Apostolis tuis: Pacem relinquo vobis, pacem meam do vobis: ne respicias peccata nostra, sed fidem Ecclesiae tuae; eamque secundum voluntatem tuam pacificare et coadunare digneris.
O sacerdote une as mãos e conclui:
Qui vivis et regnas in saecula saeculórum.
O povo responde:
Ass.: Amen.
51. O sacerdote, voltado para o povo, estendendo e unindo as mãos, acrescenta:
Pres.: Pax Domini sit semper vobiscum.
O povo responde:
Ass.: Et cum spíritu tuo.
52. Em seguida, se for oportuno, o diácono ou o sacerdote diz:
℣.: Offerte vobis pacem.
E todos, segundo o costume do lugar, manifestam uns aos outros a paz e a caridade; o sacerdote dá a paz ao diácono e a outros ministros.
53. Em seguida, o sacerdote parte o pão consagrado sobre a patena e coloca um pedaço no cálice, rezando em silêncio:
Haec commixtio Corporis et Sanguinis Domini nostri Iesu Christi fiat accipientibus nobis in vitam aeternam.
CANTO
AGNUS DEI, QUI TOLLIS PECCATA MUNDI,
MISERERE NOBIS.
AGNUS DEI, QUI TOLLIS PECCATA MUNDI,
MISERERE NOBIS.
AGNUS DEI, QUI TOLLIS PECCATA MUNDI,
DONA NOBIS PACEM.
54. Essas palavras podem ser repetidas várias vezes, se a fração do pão se prolonga. Contudo, na última vez se diz: dona nobis pacem.
55. Em seguida, o sacerdote, de mãos unidas, reza em silêncio:
Domine Iesu Christe, Fili Dei vivi, qui ex voluntate Patris, cooperante Spiritu Sancto, per mortem tuam mundum vivificasti: libera me per hoc sacrosanctum Corpus et Sanguinem tuum ab omnibus iniquitatibus meis et universis malis: et fac me tuis semper inhaerere mandatis, et a te numquam separari permittas.
Ou:
Perceptio Corporis et Sanguinis tui, Domine Iesu Christe, non mihi proveniat in iudicium et condemnationem: sed pro tua pietate prosit mihi ad tutamentum mentis et corporis, et ad medelam percipiendam.
56. O sacerdote faz genuflexão, toma a hóstia na mão e, elevando-a um pouco sobre a patena ou sobre o cálice, diz em voz alta, voltado para o povo:
Pres.: Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi. Beáti qui ad cenam Agni vocati sunt.
E acrescenta, com o povo, uma só vez:
Ass.: Dómine, non sum dignus, ut intres sub tectum meum, sed tantum dic verbo, et sanabitur anima mea.
COMUNHÃO
57. O sacerdote, voltado para o altar, reza em silêncio:
Corpus Christi custodiat me in vitam aeternam.
E reverentemente comunga o Corpo de Cristo.
Depois, segura o cálice e reza em silêncio:
Sanguis Christi custodiat me in vitam aeternam.
E reverentemente comunga o Sangue de Cristo.
58. Em seguida, toma a patena ou o cibório, aproxima-se dos que vão comungar e mostra a hóstia um pouco elevada a cada um deles, dizendo:
℣.: Corpus Christi.
O que vai comungar responde:
℟.: Amen.
E comunga.
59. O diácono ou o ministro extraordinário da distribuição da sagrada Comunhão, ao distribuir a sagrada Comunhão, procede do mesmo modo.
60. Se houver comunhão sob as duas espécies, observe-se o rito prescrito.
Antífona da Comunhão - Ps 115, 15
Pretiosa in conspectu Domini; mors sanctorum eius.
61. Enquanto o sacerdote comunga do Corpo de Cristo, inicia-se o canto da comunhão.
ANIMA CHRISTI, SANCTIFICA ME.
CORPUS CHRISTI, SALVA ME.
SANGUIS CHRISTI, INEBRIA ME.
AQUA LATERIS CHRISTI, LAVA ME.
I. PASSIO CHRISTI, CONFORTA ME,
O BONE JESU, EXAUDI ME.
INTRA TUA VULNERA ABSCONDE ME.
II. NE PERMITTAS A TE ME SEPARARI,
AB HOSTE MALIGNO DEFENDE ME.
IN HORA MORTIS MEAE VOCA ME.
III. ET JUBE ME VENIRE AD TE,
UT CUM SANCTIS TUIS LAUDEM TE
PER INFINITA SAECULA SAECULORUM, AMEN.
62. Terminada a comunhão, o sacerdote, o diácono ou acólito purifica a patena e o cálice.
Enquanto se faz a purificação, o sacerdote reza em silêncio:
Quod ore sumpsimus, Domine, pura mente capiamus, et de munere temporali fiat nobis remedium sempiternum.
Então o sacerdote pode voltar a cadeira. É aconselhável guardar algum tempo de silêncio sagrado ou proferir um salmo ou outro cântico de louvor.
ORAÇÃO DEPOIS DA COMUNHÃO
63. Em seguida, junto ao altar ou à cadeira, o sacerdote, de pé, voltado para o povo, diz de mãos unidas:
Pres.: Oremus.
E todos, com o sacerdote, rezam algum tempo em silêncio, se ainda não o fizeram. Em seguida, o sacerdote, de braços abertos, diz:
Pres.: Sumpsimus, Domine, divina sacramenta, sanctorum martyrum tuorum victoriam recolentes: quaesumus, ut, quae ipsis ad perferenda supplicia contulerunt, ea nobis inter adversa praebeant fidei caritatisque constantiam. Per Christum Dominum nostrum.
Pres.: Sumpsimus, Domine, divina sacramenta, sanctorum martyrum tuorum victoriam recolentes: quaesumus, ut, quae ipsis ad perferenda supplicia contulerunt, ea nobis inter adversa praebeant fidei caritatisque constantiam. Per Christum Dominum nostrum.
Ao terminar, o povo aclama:
Ass.: Amen.
BÊNÇÃO FINAL
64. O Bispo recebe a mitra e, estendendo as mãos, diz:
Pres.: Dominus vobiscum.
Todos respondem:
Ass.: Et cum spiritu tuo.
O sacerdote ou diácono diz:
℣.: Inclinate vos ad benedictionem.
O celebrante diz:
Pres.: Sit nomen Domini benedictum.
Ass.: Ex hoc nunc et usque in sǽculum.
Pres.: Adiutórium nostrum in nomine Domini,
Ass.: Qui fecit cælum et terram.
65. Então o celebrante recebe o báculo, se o utilizar, e diz:
Pres.: Benedícat vos omnípotens Deus,
e fazendo três vezes o sinal da cruz sobre o povo, acrescenta:
Pater +, et Fílius +, et Spíritus + Sanctus.
Todos:
Ass.: Amen.
66. Depois, o diácono ou o próprio sacerdote diz ao povo, unindo as mãos:
℣.: Ite, missa est.
O povo responde:
Ass.: Deo gratias.
ANTÍFONA
REGINA CAELI, LAETARE, ALLELUIA;
QUIA QUEM MERUISTI PORTARE, ALLELUIA;
RESURREXIT, SICUT DIXIT, ALLELUIA;
ORA PRO NOBIS DEUM, ALLELUIA.
67. Então o sacerdote beija o altar em sinal de veneração, como no início. Feita a devida reverência, retira-se com os ministros.
68. Caso ocorra ainda alguma ação litúrgica, omite-se o rito de despedida.
